Adolf Chybiński – Ludwik Bronarski. Korespondencja 1922–1952. T. I: 1922–1939, CZ. 1.: 1922–1933
Instytut Sztuki PANRok wydania: 2020
ISBN: 978-83-66519-07-7
Oprawa: miękka
Ilość stron: 228
Wymiary: 160 x 235
Dostępność: Na półce
42.00 zł
Opis wydawcy:
"Polski muzykolog Ludwik Bronarski nie jest postacią zupełnie zapomnianą, choć dziś może zbyt rzadko przywoływaną w dyskursach naukowych. Jako autor jednej z fundamentalnych monografii chopinowskich – Harmonika Chopina (Warszawa 1935) – wszedł do ścisłego grona twórców polskiej chopinologii i najważniejszych chopinologów swojej generacji w Europie. W środowisku polskim w krótkim okresie przełomu lat dwudziestych i trzydziestych dał się poznać jako autor kilkunastu wyrastających ponad przeciętność artykułów, rozpraw, komunikatów, oraz licznych wnikliwych, krytycznych recenzji. W tym samym czasie, obok krótkich form publikacji naukowych, pisał i wydał wspomnianą monografię, a w drugiej połowie lat trzydziestych wraz z Bronisławą Wójcik-Keuprulian, Józefem Turczyńskim i pod patronatem Ignacego Jana Paderewskiego rozpoczął edytorskie prace nad wydaniem Dzieł Wszystkich Fryderyka Chopina.
Obecność Bronarskiego w polskim piśmiennictwie muzycznym poczynając od końca trzeciej dekady XX w. być może nie byłaby tak widoczna, gdyby nie wielka atencja i uznanie, jakimi otoczył go od początku jego drogi naukowej Adolf Chybiński, szef katedry muzykologii na lwowskim Uniwersytecie Jana Kazimierza, ale przede wszystkim twórca i redaktor naczelny "Kwartalnika Muzycznego" i "Polskiego Rocznika Muzykologicznego", pierwszych polskich czasopism muzycznych o charakterze stricte akademickim. Na łamach tych czasopism ukazała się większa część międzywojennych studiów i rozpraw Bronarskiego i jego liczne recenzje.
Zgodnie z życzeniem Chybińskiego–redaktora naczelnego "Kwartalnika Muzycznego", publikacje Bronarskiego miały się znaleźć w każdym kolejnym zeszycie pisma. Były to zarówno artykuły analityczne, przyczynki źródłowe, teksty stawiające ważne dla ówczesnej chopinologii problemy (jak np. konieczność nadrobienia braku polskiej edycji krytycznej dzieł kompozytora), oraz recenzje. Chybiński całkowicie zdawał się na wiedzę i doświadczenie młodszego kolegi na polu chopinologii. Nie stawiał mu żadnych ograniczeń ani co do treści, ani co do formy.
Przedstawiona korespondencja – zwłaszcza listy Adolfa Chybińskiego – miała bardzo osobisty charakter. Dość wcześnie w listach obu autorów pojawił się wracający potem nieustannie temat gór w ogóle, a Tatr w szczególności, i fascynacja góralszczyzną. Dowiadujemy się też, jak bardzo Chybiński nie lubił życia w mieście, w tym także we Lwowie. Obaj informowali się i wspierali w kwestiach zdrowia i kondycji. Chybiński narzekał na stan nerwów, nieustannie dokuczało mu "lumbago". Bronarski z kolei często cierpiał na przypadłości żołądkowe i brak apetytu. Zapewne szczerość sądów lwowskiego profesora (zwłaszcza niepopularne dziś opinie na temat mniejszości narodowych) nie zawsze była dla Ludwika komfortowa, choć nigdy o tym nie wspomniał. Stosunkowo rzadko na kartach lwowsko-szwajcarskiej korespondencji pojawia się naukowy dyskurs. Wśród listów z okresu do roku 1933 Chybiński czasem komentował problemy natury "technicznej", jak choćby dotyczące obowiązującej pisowni nazwiska "Chopin/Szopen" w publikacjach polskich; raz tylko szerzej odniósł się do kwestii "treści" w muzyce, odpowiadając na postawioną wprost w jednym z listów prośbę Bronarskiego o przedstawienie swej opinii.
Historia trzydziestoletniej znajomości Adolfa Chybińskiego i Ludwika Bronarskiego, a przy okazji historia trzech dekad kształtowania się, a potem odradzania polskiej muzykologii – działalności ośrodków uniwersyteckich, czasopiśmiennictwa muzykologicznego, instytucji środowiskowych, formalnych i nieformalnych relacji między członkami tego niewielkiego środowiska – spisana została na kartach blisko czterystu listów słanych z Polski i ze Szwajcarii w l. 1922–52. Niniejszy tom obejmuje lata 1922–33, a postawiona cezura wynikała – obok kryterium objętości zbioru – także z kilku ważnych okoliczności, które dzieliły naukową i zawodową działalność obu autorów listów. W roku 1933 ukazuje się ostatni zeszyt drugiej edycji "Kwartalnika Muzycznego", a w to miejsce powstaje "Polski Rocznik Muzykologiczny", czemu m.in. towarzyszy inna organizacja prac redakcyjnych. W tych latach Chybiński rozpoczął kompletowanie materiałów do zamówionej przez Warszawskie Towarzystwo Muzyczne monografii o Mieczysławie Karłowiczu. W roku 1934 Harmonika Chopina, wcześniej obecna w listach jedynie jako "work in progress", wkroczyła w fazę produkcji, co łączyło się z intensywnymi kontaktami Bronarskiego z warszawskimi wydawcami; w drugiej połowie lat trzydziestych rozpoczynają się też prace nad narodowym wydaniem Dzieł Wszystkich Fryderyka Chopina, w którym to projekcie Bronarski odegra kluczową rolę. Między innymi te tematy zdominowały narrację listów pisanych w drugiej połowie lat trzydziestych.
Wykorzystano źródła przechowywane w czterech archiwach: 1) tzw. "Cymelia biblioteki PWM" zdeponowane w Bibliotece Jagiellońskiej, zawierające materiały z prywatnego Archiwum Adolfa Chybińskiego (pochodzące z okresu przed opuszczeniem przez profesora Lwowa w roku 1944, 2) zespół listów od Adolfa Chybińskiego do Ludwika Bronarskiego przekazany za pośrednictwem Anny Porębowiczowej do archiwum Chybińskiego w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu, 3) Archiwum Rodziny Bronarskich przechowywane w Polskiej Misji Katolickiej w Marly (Szwajcaria), a także (jako źródła uzupełniające wykorzystane w komentarzach) 4) listy zachowane w zasobach Fondation Archivum Helveto-Polonicum we Fryburgu".
"Polski muzykolog Ludwik Bronarski nie jest postacią zupełnie zapomnianą, choć dziś może zbyt rzadko przywoływaną w dyskursach naukowych. Jako autor jednej z fundamentalnych monografii chopinowskich – Harmonika Chopina (Warszawa 1935) – wszedł do ścisłego grona twórców polskiej chopinologii i najważniejszych chopinologów swojej generacji w Europie. W środowisku polskim w krótkim okresie przełomu lat dwudziestych i trzydziestych dał się poznać jako autor kilkunastu wyrastających ponad przeciętność artykułów, rozpraw, komunikatów, oraz licznych wnikliwych, krytycznych recenzji. W tym samym czasie, obok krótkich form publikacji naukowych, pisał i wydał wspomnianą monografię, a w drugiej połowie lat trzydziestych wraz z Bronisławą Wójcik-Keuprulian, Józefem Turczyńskim i pod patronatem Ignacego Jana Paderewskiego rozpoczął edytorskie prace nad wydaniem Dzieł Wszystkich Fryderyka Chopina.
Obecność Bronarskiego w polskim piśmiennictwie muzycznym poczynając od końca trzeciej dekady XX w. być może nie byłaby tak widoczna, gdyby nie wielka atencja i uznanie, jakimi otoczył go od początku jego drogi naukowej Adolf Chybiński, szef katedry muzykologii na lwowskim Uniwersytecie Jana Kazimierza, ale przede wszystkim twórca i redaktor naczelny "Kwartalnika Muzycznego" i "Polskiego Rocznika Muzykologicznego", pierwszych polskich czasopism muzycznych o charakterze stricte akademickim. Na łamach tych czasopism ukazała się większa część międzywojennych studiów i rozpraw Bronarskiego i jego liczne recenzje.
Zgodnie z życzeniem Chybińskiego–redaktora naczelnego "Kwartalnika Muzycznego", publikacje Bronarskiego miały się znaleźć w każdym kolejnym zeszycie pisma. Były to zarówno artykuły analityczne, przyczynki źródłowe, teksty stawiające ważne dla ówczesnej chopinologii problemy (jak np. konieczność nadrobienia braku polskiej edycji krytycznej dzieł kompozytora), oraz recenzje. Chybiński całkowicie zdawał się na wiedzę i doświadczenie młodszego kolegi na polu chopinologii. Nie stawiał mu żadnych ograniczeń ani co do treści, ani co do formy.
Przedstawiona korespondencja – zwłaszcza listy Adolfa Chybińskiego – miała bardzo osobisty charakter. Dość wcześnie w listach obu autorów pojawił się wracający potem nieustannie temat gór w ogóle, a Tatr w szczególności, i fascynacja góralszczyzną. Dowiadujemy się też, jak bardzo Chybiński nie lubił życia w mieście, w tym także we Lwowie. Obaj informowali się i wspierali w kwestiach zdrowia i kondycji. Chybiński narzekał na stan nerwów, nieustannie dokuczało mu "lumbago". Bronarski z kolei często cierpiał na przypadłości żołądkowe i brak apetytu. Zapewne szczerość sądów lwowskiego profesora (zwłaszcza niepopularne dziś opinie na temat mniejszości narodowych) nie zawsze była dla Ludwika komfortowa, choć nigdy o tym nie wspomniał. Stosunkowo rzadko na kartach lwowsko-szwajcarskiej korespondencji pojawia się naukowy dyskurs. Wśród listów z okresu do roku 1933 Chybiński czasem komentował problemy natury "technicznej", jak choćby dotyczące obowiązującej pisowni nazwiska "Chopin/Szopen" w publikacjach polskich; raz tylko szerzej odniósł się do kwestii "treści" w muzyce, odpowiadając na postawioną wprost w jednym z listów prośbę Bronarskiego o przedstawienie swej opinii.
Historia trzydziestoletniej znajomości Adolfa Chybińskiego i Ludwika Bronarskiego, a przy okazji historia trzech dekad kształtowania się, a potem odradzania polskiej muzykologii – działalności ośrodków uniwersyteckich, czasopiśmiennictwa muzykologicznego, instytucji środowiskowych, formalnych i nieformalnych relacji między członkami tego niewielkiego środowiska – spisana została na kartach blisko czterystu listów słanych z Polski i ze Szwajcarii w l. 1922–52. Niniejszy tom obejmuje lata 1922–33, a postawiona cezura wynikała – obok kryterium objętości zbioru – także z kilku ważnych okoliczności, które dzieliły naukową i zawodową działalność obu autorów listów. W roku 1933 ukazuje się ostatni zeszyt drugiej edycji "Kwartalnika Muzycznego", a w to miejsce powstaje "Polski Rocznik Muzykologiczny", czemu m.in. towarzyszy inna organizacja prac redakcyjnych. W tych latach Chybiński rozpoczął kompletowanie materiałów do zamówionej przez Warszawskie Towarzystwo Muzyczne monografii o Mieczysławie Karłowiczu. W roku 1934 Harmonika Chopina, wcześniej obecna w listach jedynie jako "work in progress", wkroczyła w fazę produkcji, co łączyło się z intensywnymi kontaktami Bronarskiego z warszawskimi wydawcami; w drugiej połowie lat trzydziestych rozpoczynają się też prace nad narodowym wydaniem Dzieł Wszystkich Fryderyka Chopina, w którym to projekcie Bronarski odegra kluczową rolę. Między innymi te tematy zdominowały narrację listów pisanych w drugiej połowie lat trzydziestych.
Wykorzystano źródła przechowywane w czterech archiwach: 1) tzw. "Cymelia biblioteki PWM" zdeponowane w Bibliotece Jagiellońskiej, zawierające materiały z prywatnego Archiwum Adolfa Chybińskiego (pochodzące z okresu przed opuszczeniem przez profesora Lwowa w roku 1944, 2) zespół listów od Adolfa Chybińskiego do Ludwika Bronarskiego przekazany za pośrednictwem Anny Porębowiczowej do archiwum Chybińskiego w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu, 3) Archiwum Rodziny Bronarskich przechowywane w Polskiej Misji Katolickiej w Marly (Szwajcaria), a także (jako źródła uzupełniające wykorzystane w komentarzach) 4) listy zachowane w zasobach Fondation Archivum Helveto-Polonicum we Fryburgu".
Klienci, którzy oglądali tą książkę oglądali także:
• Maria Skłodowska-Curie. Światło w ciemności
• Powrót Paderewskiego
• Chełmna dawny czar
• Myśli
• Ostatni wielki szach
• Miron, Ilia, Kornel
• Poczet rycerzy polskich XIV i XV wieku
• Bój pod Radzyminem
• Tajne kompleksy lotnicze Trzeciej Rzeszy na Dolnym Śląsku i Ziemi Lubuskiej
• Wierni Polsce. Ludzie konspiracji piłsudczykowskiej 1939-1947
• Powrót Paderewskiego
• Chełmna dawny czar
• Myśli
• Ostatni wielki szach
• Miron, Ilia, Kornel
• Poczet rycerzy polskich XIV i XV wieku
• Bój pod Radzyminem
• Tajne kompleksy lotnicze Trzeciej Rzeszy na Dolnym Śląsku i Ziemi Lubuskiej
• Wierni Polsce. Ludzie konspiracji piłsudczykowskiej 1939-1947
