książki historyczne
Oferta wydawnictwaPolecamy w sieciKatalog do pobrania

Kategoria rycerze i zakonnicy
Okres historyczny średniowiecze
Homo militans

Homo militans

Rycerskie wzory i wzorce osobowe w średniowiecznej Polsce Świderska-Włodarczyk U. PWN
Rok wydania: 2018
ISBN: 978-83-01-19965-4

Oprawa: twarda
Ilość stron: 220
Wymiary: 145 x 210

Dostępność: Na półce

49.50 zł


Następna po Homo nobilis odsłona badań nad wzorami i wzorcami osobowymi, które w każdej epoce kształtują postawy i styl życia ludzi. Tym razem autorka na podstawie źródeł, głównie kronikarskich, analizuje sylwetkę wzorcowego wojownika i rycerza w średniowiecznej Polsce. Jakie powinien mieć cechy? Jakie umiejętności? Jak powinien postępować w walce i w życiu codziennym? Czego od niego wymagał władca, a czego rodzina? Przy okazji poszukiwania odpowiedzi na te pytania poznajemy barwną panoramę średniowiecznej Polski, a zwłaszcza życia jej elity.

Rycerskie wzory i wzorce osobowe w średniowiecznej Polsce to zjawisko niezwykle interesujące, ale też stosunkowo mało przebadane. Powstało wprawdzie wiele opracowań na temat etosu rycerskiego, obyczajów i wzorów rycerskich, lecz większość z nich poświęcona jest kulturze zachodniej. To w niej bowiem narodził się i ukształtował ten średniowieczny rycerski ideał przyjmowany następnie na gruncie polskim. Nadal brakuje jednak portretu doskonałego polskiego rycerza. Nie dysponujemy przecież źródłami na miarę świeckiej literatury zachodnioeuropejskiej, zwłaszcza barwną epiką i liryką rycerską. Musimy zadowolić się rodzimymi przekazami narracyjnymi, w postaci kronik - poczynając od dzieł Galla Anonima, a na Janie Długoszu kończąc. Specyfika tych tekstów niesie ze sobą oczywiste ograniczenia, ale jednocześnie umieszcza nas bliżej życia w średniowiecznej Polsce. Dlatego pozwala na uchwycenie faktycznie pożądanych wtedy wzorów i wzorców osobowych, a także na ukazanie wielu tworzących je uwarunkowań oraz elementów zbieżnych z obcym pierwowzorem i typowych dla Polski wieków średnich. Rycerskie wzory i wzorce osobowe są również dlatego tak bardzo istotne, że wpłynęły na ukształtowanie się norm postępowania szlachty, a - co za tym idzie - widoczne są także w późniejszych wzorcach powstańczych, niepodległościowych i obywatelskich. Co więcej, większość z nich pozostaje aktualna w czasach nam współczesnych.

Spis treści

Kilka słów zamiast wstępu

I. Wprowadzenie 13

II. Uwarunkowania genealogiczne 25
Urodzenie i szlachectwo
Wychowanie i edukacja
Aparycja
Kryterium wieku
Majętność

III. Uwarunkowania osobowościowe 65
Cnoty militarne
Cnoty społeczne
Cnoty religijne

IV. Uwarunkowania profesjonalne 101
Rycerz
Urzędnik
Gospodarz
Dworzanin

V. Uwarunkowania społeczne 147
W kręgu rodziny
W służbie króla i państwa
W służbie Boga i Kościoła



Oferta wydawnictwa Polecamy w sieci Katalog do pobrania