Militaryzacja i demilitaryzacja gospodarki – aspekt historyczny
GAJTRok wydania: 2023
Seria: Wrocławskie Spotkania z Historią Gospodarczą
ISBN: 978-83-66292-33-8
Oprawa: miękka
Ilość stron: 264
Wymiary: 155 x 235
Tom: spotkanie XVIII
Dostępność: Na półce
46.00 zł
Agresja Rosji na Ukrainę rozpoczęta przed ponad rokiem – 24 lutego 2022 r. uświadomiła raz jeszcze wielu Europejczykom (i nie tylko), że wieszczony przez niektórych przed laty „koniec historii”, był tylko wymysłem części elit intelektualnych i dowodem ich pewnej naiwności w stosunku do otaczającej nas rzeczywistości. Napaść ta, prowadzona pod hasłem likwidacji suwerenności i państwowości ukraińskiej, ponownie na porządku dziennym postawiła kwestię przygotowań do wojny, jakie powinny prowadzić wszystkie kraje pragnące, uniknąć losu ofiary i poprzez swoje działania raczej odstręczać niż zachęcać potencjalnych agresorów. Oczywiście kwestia si vis pacem para bellum zdefiniowana została już przez starożytnych Rzymian w słynnej sentencji Publiusza Flawiusza Wegencjusza, ale i dzieje naszej ojczyzny stanowiły przez ponad 1000 lat jej historii widomy dowód na to, że bezpieczeństwo i pomyślność kraju i jego mieszkańców były pochodną kondycji jego gospodarki, porządku prawnego i zrozumienia potrzeby utrzymania odstraszającego potencjału militarnego.
Okresy napięć i konfliktów politycznych, tych zakończonych rozlewem krwi i tych „zimnowojennych”, przeplatały się w historii, także naszego kraju, z okresami odprężenia i stabilizacji, z czasami wytchnienia od wojennego zagrożenia. I to w tych czasach, gospodarki „zmęczone” militarnym wysiłkiem, który niejednokrotnie przybierał oblicze „totalnego” musiały z kolei dopasować się do realiów „cywilnej” rzeczywistości czasów pokoju. Można by więc, w pewnym uproszczeniu, przyjąć, że historia Europy, a w zasadzie i świata, była naprzemiennym ciągiem przygotowań wojennych i demobilizacji. W przestrzeni gospodarczej było to, i jest nadal, szczególnie widoczne.
Dlatego XVIII Wrocławskie Spotkania z Historią Gospodarczą zdecydowaliśmy się poświęcić problematyce militaryzacji i demilitaryzacji gospodarki, w ujęciu historycznym rzecz jasna. A ponieważ historia Polski jest aż nazbyt bogata w doświadczenia towarzyszące obu tym procesom, to i teksty jakie zamieszczamy w niniejszym tomie, do niej w głównej mierze się odnoszą. Nie braknie jednak i spojrzenia szerszego i refleksji dotyczących przedmiotowych zagadnień z perspektywy europejskiej, a nawet światowej.
Oddawany do rąk Czytelnika tom składa się z 14 artykułów, które ułożone zostały w układzie chronologicznym. Nie trudno zauważyć, że prezentowana w nich tematyka odnosi się wyłącznie do wieku XX i przełomu XX i XXI stulecia. Nie wyciągając z owego faktu zbyt daleko idących wniosków można chyba pokusić się o refleksję, że może to wynikać z aktualności zagrożenia wojennego, jakie wszyscy chyba w Polsce odczuwamy w mniejszym lub większym stopniu, i chęci odszukania analogicznych przykładów w nieodległej historii.
Spis treści
Tomasz Głowiński Wstęp 7
Iwona Kawalla-Lulewicz, Dominik Lulewicz Zespoły zaopatrzeniowe Twierdzy Kraków w dobie wielkiej wojny i ich infrastruktura kolejowa 10
Jacek Jędrysiak Eisenbahnzentralstelle Kiew – uwagi o działalności i znaczeniu wojskowego zarządu kolejami ukraińskimi w 1918 r. 37
Rafał Igielski Rozbudowa Wojska Polskiego do marca 1920 r. na przykładzie Frontu Litewsko-Białoruskiego jako przejaw militaryzacji państwa 50
Piotr Badyna Postrzeganie militaryzacji i demilitaryzacji leśnictwa na ziemiach polskich w latach 1918–1939 na łamach wybranych ówczesnych pism branżowych 71
Edyta Majcher-Ociesa
Relacje między właścicielami zakładów przemysłowych a Wojskiem Polskim w II Rzeczypospolitej na przykładzie województwa kieleckiego. Wybrane zagadnienia 88
Wojciech Morawski Problem ropy naftowej podczas II wojny światowej 104
Marek Zawadka Lend-Lease 1941–1945 pomoc wojenna czy militaryzacja ZSRS 118
Robert Andrzejczyk Dług reliefowy Polski wobec Danii (1920–1949) 148
Jakub Kujawa Wkład przemysłu chemicznego w rozwój sektora zbrojeniowego w okresie PRL 157
Bartosz Kruk Zmilitaryzowanie wrocławskich zakładów pracy w stanie wojennym. Zarys problemu 175
Izabela Popek Telewizja Polska Oddział we Wrocławiu w czasie stanu wojennego 191
Adam Szpotański Stan wojenny w Zagłębiu Turoszowskim. Militaryzacja KWB i Elektrowni Turów 200
Jan Miłosz Piła miasto garnizonowe, miasto wojewódzkie, miasto akademickie – wojsko a rozwój miasta 211
Marek Zawadka Demilitaryzacja Ziem Zachodnich na przykładzie sowieckich baz lotniczych 228
Okresy napięć i konfliktów politycznych, tych zakończonych rozlewem krwi i tych „zimnowojennych”, przeplatały się w historii, także naszego kraju, z okresami odprężenia i stabilizacji, z czasami wytchnienia od wojennego zagrożenia. I to w tych czasach, gospodarki „zmęczone” militarnym wysiłkiem, który niejednokrotnie przybierał oblicze „totalnego” musiały z kolei dopasować się do realiów „cywilnej” rzeczywistości czasów pokoju. Można by więc, w pewnym uproszczeniu, przyjąć, że historia Europy, a w zasadzie i świata, była naprzemiennym ciągiem przygotowań wojennych i demobilizacji. W przestrzeni gospodarczej było to, i jest nadal, szczególnie widoczne.
Dlatego XVIII Wrocławskie Spotkania z Historią Gospodarczą zdecydowaliśmy się poświęcić problematyce militaryzacji i demilitaryzacji gospodarki, w ujęciu historycznym rzecz jasna. A ponieważ historia Polski jest aż nazbyt bogata w doświadczenia towarzyszące obu tym procesom, to i teksty jakie zamieszczamy w niniejszym tomie, do niej w głównej mierze się odnoszą. Nie braknie jednak i spojrzenia szerszego i refleksji dotyczących przedmiotowych zagadnień z perspektywy europejskiej, a nawet światowej.
Oddawany do rąk Czytelnika tom składa się z 14 artykułów, które ułożone zostały w układzie chronologicznym. Nie trudno zauważyć, że prezentowana w nich tematyka odnosi się wyłącznie do wieku XX i przełomu XX i XXI stulecia. Nie wyciągając z owego faktu zbyt daleko idących wniosków można chyba pokusić się o refleksję, że może to wynikać z aktualności zagrożenia wojennego, jakie wszyscy chyba w Polsce odczuwamy w mniejszym lub większym stopniu, i chęci odszukania analogicznych przykładów w nieodległej historii.
Spis treści
Tomasz Głowiński Wstęp 7
Iwona Kawalla-Lulewicz, Dominik Lulewicz Zespoły zaopatrzeniowe Twierdzy Kraków w dobie wielkiej wojny i ich infrastruktura kolejowa 10
Jacek Jędrysiak Eisenbahnzentralstelle Kiew – uwagi o działalności i znaczeniu wojskowego zarządu kolejami ukraińskimi w 1918 r. 37
Rafał Igielski Rozbudowa Wojska Polskiego do marca 1920 r. na przykładzie Frontu Litewsko-Białoruskiego jako przejaw militaryzacji państwa 50
Piotr Badyna Postrzeganie militaryzacji i demilitaryzacji leśnictwa na ziemiach polskich w latach 1918–1939 na łamach wybranych ówczesnych pism branżowych 71
Edyta Majcher-Ociesa
Relacje między właścicielami zakładów przemysłowych a Wojskiem Polskim w II Rzeczypospolitej na przykładzie województwa kieleckiego. Wybrane zagadnienia 88
Wojciech Morawski Problem ropy naftowej podczas II wojny światowej 104
Marek Zawadka Lend-Lease 1941–1945 pomoc wojenna czy militaryzacja ZSRS 118
Robert Andrzejczyk Dług reliefowy Polski wobec Danii (1920–1949) 148
Jakub Kujawa Wkład przemysłu chemicznego w rozwój sektora zbrojeniowego w okresie PRL 157
Bartosz Kruk Zmilitaryzowanie wrocławskich zakładów pracy w stanie wojennym. Zarys problemu 175
Izabela Popek Telewizja Polska Oddział we Wrocławiu w czasie stanu wojennego 191
Adam Szpotański Stan wojenny w Zagłębiu Turoszowskim. Militaryzacja KWB i Elektrowni Turów 200
Jan Miłosz Piła miasto garnizonowe, miasto wojewódzkie, miasto akademickie – wojsko a rozwój miasta 211
Marek Zawadka Demilitaryzacja Ziem Zachodnich na przykładzie sowieckich baz lotniczych 228
Klienci, którzy oglądali tą książkę oglądali także:
• Okręty Wojenne nr 184 (2/2024)
• Kościół w czasach dobrej zmiany
• Odwieczne prawa wojny i sztuka wojenna sprzed dwudziestu trzech stuleci
• Katanga 1960-1963
• Mitologia japońska
• Zesłańcy syberyjscy wobec powstania styczniowego
• Wojenne zdobycze, łupy, trofea
• Podwodna wojna
• Duchy Bałtyku
• Polskie służby specjalne
• Kościół w czasach dobrej zmiany
• Odwieczne prawa wojny i sztuka wojenna sprzed dwudziestu trzech stuleci
• Katanga 1960-1963
• Mitologia japońska
• Zesłańcy syberyjscy wobec powstania styczniowego
• Wojenne zdobycze, łupy, trofea
• Podwodna wojna
• Duchy Bałtyku
• Polskie służby specjalne
