archeo [1176]
armie i żołnierze [4129]
biografie i wspomnienia [9867]
czasopisma odkrywców [864]
czasy starożytne [1423]
deser [2427]
dla dzieci [1126]
fakty, domysły, interpretacje [2114]
fortyfikacje i podziemia [526]
H I S T M A G . o r g [9]
historia narodów [2218]
historia w obrazkach [348]
KARTY UPOMINKOWE [2]
kolekcje [1595]
koszulki MIASTO MENELI - Custom Factory [2]
królowie, władcy, dyktatorzy [1467]
ludzie, czasy, obyczaje [7818]
machiny wojenne [2260]
mity i religie [1993]
odkryj historię [524]
ofiary wojny [2514]
Pan Samochodzik [179]
plansze, pionki, karty [141]
pod Gwiazdą Dawida [1302]
podróże w czasie i przestrzeni [6653]
polityka i ideologia [4690]
Polska po wojnie [2869]
promocja WIELKA LITERA [1]
rycerze i zakonnicy [2144]
sekretna wojna [905]
tajemnice, skarby, przygody [509]
warsztat [976]
wojny, batalie, potyczki [4817]
zamki, dwory, pałace [541]
Ziemia Obiecana [951]

W epoce między dwiema wojnami światowymi Smocza nie była na pewno ani najważniejszą, ani najpiękniejszą ulicą w Warszawie. Stanowiła za to mikrokosmos pełen życia - gwaru jidysz, sklepików, kiosków, fabryczek, zakładów szewskich i krawieckich, teatrów i domów publicznych. Mieszkali tu ortodoksi, bundyści, syjoniści, komuniści i wielka rzesza zwyczajnych ludzi.

Choć ulica wciąż istnieje i przebiega z grubsza tak samo jak przed wojną, nic nie jest na niej takie jak przed 1945 rokiem. Większość mieszkańców Smoczej zginęła w warszawskim getcie lub w Treblince. Nie ma po nich śladu ani w archiwach, ani w zbiorowej pamięci. Czy aby na pewno?

Benny Mer uważa, że "tych, którzy przepadli, należy szukać". Sięga po wiersze i opowiadania pisarzy jidysz: Icchoka Baszewisa Singera, Szolema Alejchema, Abrahama Rajzena czy Moszego Binema Justmana. Zagląda do roczników starych żydowskich gazet, przywołuje wspomnienia dzisiejszych dziewięćdziesięciolatków, którzy wychowali się w okolicach Smoczej, i drobiazgowo analizuje dawne fotografie. Zaprasza czytelników do literackiego spaceru od domu do domu, ale przede wszystkim - do podróży po utraconym czasie.

Smocza jest tak bardzo zapomniana, że w zupełności starczy, jeśli zdołam ją wskrzesić we wspomnieniach, ze wszystkim, co było w niej dobre i złe. Jeśli zdołamy wyciągnąć stąd jakąś naukę na teraz i na przyszłość - będzie to wartość dodana. Ja pragnę, by świat usłyszał opowieść o Smoczej, tak jak chciałbym słuchać opowieści o każdej innej społeczności i ulicy - w Bagdadzie czy na Dżerbie.

Fragment książki

Klienci, którzy oglądali tą książkę oglądali także: